Psychiatra jest lekarzem specjalistą w dziedzinie psychiatrii. Proponuje więc przede wszystkim medyczne myślenie o trudnościach, z którymi zgłaszają się do niego pacjenci. Myślenie medyczne odnosi się do objawów, obejmuje postawienie diagnozy psychiatrycznej i zalecenie określonej kuracji, najczęściej farmakoterapii, czyli leczenia przy pomocy leków.
Lekarz posługuje się uwspólnionym zestawem kryteriów diagnostycznych – w Polsce jest to Międzynarodowa klasyfikacja chorób i problemów zdrowotnych, wersja 10, zwana w skrócie od nazwy angielskiej ICD-10.
Kiedy warto zgłosić się do psychiatry
Z porady psychiatry warto korzystać tak, jak z porad dowolnego innego lekarza – jeśli coś nas niepokoi w naszym zdrowiu i chcemy dowiedzieć się, czy trudność ta ma charakter chorobowy i czy istnieje jakaś forma jej leczenia.
Oczywiście zjawiska dotyczące zdrowia psychicznego mają specyficzny charakter, ponieważ zmienia się nie tylko przedmiot naszej percepcji, ale i sam sposób spostrzegania – chorzy zauważają, że czują się inaczej, doświadczają nieznanych wrażeń zmysłowych czy myślowych, inaczej rozumują.
Warto podkreślić, że wizyta u psychiatry w ramach NFZ nie wymaga skierowania od lekarza pierwszego kontaktu.
Farmakoterapia
Lekarz jest jedynym specjalistą, który ma prawo ordynować farmakoterapię, a więc określać rodzaj i dawki leków oraz wystawiać recepty. To z lekarzem należy konsultować wszelkie zmiany w dawkach przyjmowanych leków. Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem lekarzowi nie wolno wystawić recepty bez osobistego kontaktu z pacjentem.
Odpowiedzialność prawna
Tajemnica lekarska
Lekarzowi nie wolno nikomu ujawniać faktu, że osoba pełnoletnia jest jego pacjentem. Tym samym nie wolno mu także informować nikogo (np. z rodziny) o stanie zdrowia pacjenta. Nawet w przypadku spraw sądowych lekarza obowiązuje tajemnica, chyba że sąd na oddzielnym posiedzeniu postanowi inaczej.
Przymusowa hospitalizacja
Lekarz ma prawo skierować pacjenta do szpitala w trybie przymusowym, niezależnie od woli samego pacjenta. Oczywiście ze względu na niebezpieczeństwo nieuzasadnionego ograniczenia swobód obywatelskich decyzja taka musi być bardzo dobrze uzasadniona przed odpowiednimi organami, jednakże lekarz posiada tę szczególną władzę. Wynika to także z faktu, że jest odpowiedzialny za stan zdrowia pacjenta i do jego obowiązków należy uniemożliwić pacjentowi podjęcie czynności zagrażających zdrowiu i życiu.